Конуш тандабай, коңшу танда

Кошунаң жакшы болсо маңдайдын жаркыраганы, кошунаң жаман болсо маңдайыңдын куруганы. Кошуна бул биздин жашоодо бир туугандан да өйдө турат деп айтсак болот. Анткени кошунаң качан болбосун жакшы-жаман күнүңдө бат жетип келип, болгон жардамын берип, бөлүшүп турат. Ошон үчүн Ислам да кошуна биринчи оруна турары айтылган.
Ислам дини мусулман адамдын жанында жашаган кошунасы, бирге иштеген кесиптеши жана бирге жүргөн сапарлашы менен эң жакшы мамиледе болууга буйруйт.
 Алла Таала минтип айткан:

«Алла Таалага кулчулулук (ибадат) кылгыла жана Ага эч нерсени (шерик) кылбагыла! Ата-эне, тууган-урукка, жетимдерге, бей-бечараларга, тууган кошунага, бөтөн кошунага, жаныңардагы жолдршуңарга, жалоочу мусаапырга жана кол астыңардагы кулдарга жакшылык кылгыла!» (Ниса:36)

Кошунанын исламдагы орду өтө чоң. Бул жөнүндө Пайгамбарыбыз (Ага Алланын салам салаваттары болсун) хадисинде мындай деген:

«Жабрейил мага кошунага жакшылык кылууну ушунчалык көп осуят кылгандыктан, аны мураскор кылып коёт го деп ойлоп калгам».  (Бухари, Муслим).

Мусулман адам кошуна менен жакшы мамиледе болуу үчүн төмөнкү адептерге көңүл буруусу керек:
1.  Кошунага зыян жеткирүүдөн сактануу керек. Мисалга, аялы менен зына кылуу (ойноштук кылуу), уурулук кылуу, анын короосуна таштандыларды ыргытуу, сөгүп-тилдөө, тынчын алуу ж. б. у. с. бардык кошуна ыза боло турган нерселерден сактануу зарыл.
Алланын элчиси (Ага Аллахтын салават-саламдары болсун:

«Кимде-ким, Алла Таалага жана Акырет Күнүнө ыйман келтирсе, анда кошунасына зыян бербесин!»-деп айткан. (Бухари, Муслим)

2.  Кошунасын урматтап, жакшылык кылуу керек.
Алланын элчиси (Ага Аллахтын салават-саламдары болсун):

«Кимде-ким Алла Таалага жана Акырет Күнүнө ыйман келтирсе, анда кошунасына жакшылык кылсын!»-деген.  (Муслим, 47. )

3. Кошунанын ал-абалын сурап, эгер муктаж болсо, тамак-аш жана кийим-кечеден жардам берүү керек.
Алланын элчиси (Ага Алланын салават-саламдары болсун) Абу Зарга кайрылып:

«Эй, Абу Зар! Эгер шорпо бышырсаң, суусун көбүрөөк куюп, кошунаңа алып барып андан кабар ал!»-деп буйруган. (Муслим: 2625).

Бул жерде кошуна акысы деген болот.  Эгерде сенин курсагың ток, киймиң жетиштүү артып да турат, бирок кошунаң да жок болсо анда кошунаңа жардам берүүң керек ансыз үйүңдө береке болбойт.

«Жанындагы кошунасы ач туруп, өз курсагын тойгузган адам ишенимдүү эмес». (хадис)

4.   Кошуналардын арасынан эшиги жакыныраагы жакшылыка көбүрөөк акылуу болот.
Айша энебиз Пайгамбарыбыздан:

«Кошуналардын кимиси менен жакшылыгыма акылуу болот?»-деп сураганда, «Кимисинин эшиги жакын болсо, ошонусу жакын кошуна болуп эсептелет»-деп айткан.

Насиба Абдуллаева, 

www.formula.kg

December 29, 2015 at 05:56PM