БАКТЫЛУУЛУК ФОРМУЛАСЫ

✍Мүңкүрөп ойлордун отунан,
Мүрзөлөр жанында отурам.
Чымчыктай чыркырап жан дүйнө,
Чын жайга дубада кол сунам.

Бөлүнгөн көздөрдө не күнөө,
Бөксөмдү ый менен толтурам.
Кимдигин бүт аалам билсе да,
Ким учпайт өмүрдүн зоосунан.

Каршы айтып жүргөндөр чындыкка,
Качалбас кудайдын сотунан.
Кутулар, кутулар деп ойлойм,
Кут чачкан калкына чокудан.

Керемет бакчада кулпунар,
Кесир сөз чыкпаган оозунан.
Бечара мендирмин бир гана,
Баспаган чобурун токуган.

Актыгым аз болуп турса да,
Акыры бул жерге кошулам.
Кайткандан коркпостон жалгандан,
Кабырда сурактан чочунам.

Жеңишбек Жумакадыр.

‍‍‍ БАКТЫЛУУЛУК ФОРМУЛАСЫ
══════════════════
✿ OK.ru/Formulasy
✿ Fb.com/Formulasy
✿ Vk.com/Formulasy
✿ http://ift.tt/2yzMeui
✿ http://ift.tt/2l8etvu
✿ +996700334493
✿ WWW.FORMULA.KG

Запись Мүрзөдө впервые появилась Formula.KG.

Жандуу-жансыздын баарынынын Жаратуучусу, Эң жогорку Башкаруучусу Аллах акырет күнүндө ар бир пендени суракка алып, анын ар бир таштаган кадамы эмне ниетте, кандай максатта, эмне багытта болгонунан өйдө сурачу күн келет. Бу дүйнөдө адам алдына эмне максаттарды койду, анын көз караштарынын түпкү ниети кандай эле, айтор жүрөгүнүн тээ тереңинде катылып жаткан жакшы жана жаман нерселердин баары кыямат күнү ачыкка чыгат. Жараткан Аллах пендесине ал күнү көп суроолорду жаадырат,.. пенде ошол суроолорго даярбы?

Бүт тирүү атуунун баарына өмүр берип турчу жарык дүйнөдө шылдырап суулар агып турса, жүрөктөргө нурлар чачырап турчу  мүмкүнчүлүктү  пайдаланып эмнеликтен ошол дүйнөдөгү тунук суу менен  даарат алып жүрбөдүң?,-деген суроо берилээр экен акыретте пендеге. Адамдын жан дүйнөсүн жогорку чекке жеткирчү, Пайгамбарды миражга чейин көтөргөн намазды тирүүлүктө эмне себептен окуган жоксуң?-деген суроо берилсе эмне жооп айтасыз?

Шайкелең ырларды, музыкаларды го угаарын угуп жыргалга балкыпсың, а ыйманга, Кудайды таанууга чакырган насааттарды, баяндарды, дааваттарды неге тыңдап койгон эмессиң?-деген суроо берилсечи?

Кафе, ресторандарда жаның жай алып, көчөдө көңүлүң көтөрүңкү жүрөт да, мечитке келгенде эле шаабайың сууп, шалдая түшкөнүңдү кандай түшүнсө болот?  Жакшы гана сөздөрдү сүйлөө менен досторду таап, аларга жылмайып жүрүүнү эмнеге кыянат максаттарга пайдаландың?   Не себептен  жүрөгүңдү ыймандын нуруна толтурбадың, эмнеликтен дени-кардың соо туруп тилиң, эриндериң менен “АЛЛАХ” деген сөздү бир ооз айтып койбодуң? -деген сыяктуу  суроолорго да даяр болуңуз.

Бир күндө өзүңүн кызыкчылыгыңа, напсиңе, жеке жумушуңа пайда берчү адамдарды, чоң кызмат же акча берчү адамдарды көкөлөтө, дайыма эстеп, а Мухаммед (САВ) Пайгамбарга  кур дегенде бир салават айтып коюга эмнеге чыгынбадың?-деген суроого да жооп камдаңыз.

Бир билип коюңуз, эмне жесеңиз, ошол жегениңизге, эмне ичкен болсоңуз ошол ичкен нерсеңиздин ар бир тамчысына жооп берчү күн бар. Жөн эле жооп бербейсиз, жеген-ичкениңди  “кайдан алдың?” деген суроонун берилээрине даяр болуңуз.

Бир болбогон эле майда нерсе үчүн адамдарды жаман көрүп жүргөн болсоңуз, аны менен катар жүрөгүңүздө кыпындай эле  менменсинүү, бой көтөрүү, башкаларды теңсинбөө сыяктуу терс сезимдер менен жашап жүрсөңүз, адамдарды негизсиз таарынтсаңыз, татынакай эле жашап жаткан үй-бүлөлөрдүн артынан ушак-айың сүйлөсөңүз, дин жолундагы аалымдар, мударистер тууралуу  жалган, калптарды ышкыртып жаманаттыласаңыз,..мунун баарынын сурагы болоорун билиңиз.

А түгүл адамдарга салам бербегениңиз үчүн да сураласыз. Жазмакер болсоңуз дайыны жок эле бирдемелерди жаза берген ээн баштыгыңызга да жооп берчү күн келет.

Үй бүлө деген баалуулукка маани бербей, балдарга жакшылап карап жакшы тарбия бербей, алар үчүн чындап түйшүктөнбөй жүргөнүңүз үчүн, динсиздигиңиздин айынан үйүңүздө руханий бейпилдик, тынчтык, бакыт болбогону үчүн да  керт башыңыз менен сураласыз.

Ошондуктан, тууганым, ар бир нерсени жасаарда, ойлоноордо “ушул нерсем үчүн акыретте Аллахтын астында жооп берем” деп, терең талдап, анан кадам таштап жүр.

Курандагы “Анбия” сүрөсүнүн 1-аятында мынтип айтылат:

“Көп кудайларга табынуучулар үчүн Кыямат күнүндө болчу сурак жакындап келе жатат, бирок алар ал күну болчу азап-тозокторду  анчалык этибар албай Жаратканга моюн сунбай келе жатышат”.

Дагы бир аятта мындайча айтылган:

“Мен касам ичип айтамын, тирүүлүктөгү жер жүзүндө шапар тээп, бардар, бакубат рахаттанып  жашаган жашооңордун ар бир күнү үчүн силер акыретте сураласыңар!”

Запись Ар бир кылганыбыз үчүн акыры жооп берчү күн бар… впервые появилась Formula.KG.

Ачык-чачык кийинген, аял коомдогу чыныгы ордун билбеген, гендердик теңчилик деген беткапты жамынган  биздин заманда зынакорлук кылуу анчалык делей кыйын эмес, оңой болгону менен, кийинки кезде күпкүндүзү эле зордуктап кеткен мисалдарды  көп уга баштадык. Кызык,..күнөөгө батуунун жеңил, опоңой жолу да эркектердин табигый муктаждыгын, жапайы инстинктин канааттандырбай калгандай денгээлге жетип калган окшойт…Бул балакеттердин баары Аллахтын дининен алыстаганыбыз үчүн кулачын улам жайып баратат.

Аял-эркекти аралаштыра жашаган система жана анын кесепеттери.

Мектептерде, университеттерде жана ар кыл офистик жумуштарда аял жана эркектер чогуу-чаран иштешип, бир бири менен “достой” жүрүшкөн  кадыресе көрүнүш акыры барып  бузукучулуктар менен күнөөлөрдүн  жайылышына, жарандык никелердин , эч кандай күбөсүз эле чогуу жашап алышкан баш кошуулардын көбөйүшүнө алып келди. Шарияттык  мийзам менен алганда, өзүн өзү эле күйөөгө берип алган аял ойноштук, бейбапаалык кылганге тете болоорун эске алган жан жок.  Анан да, эки бир туугандын балдары, күйөөсүнүн досу же кошунасы  аял үйдө жалгыз кезде мейманчылап кирип барышып, акырында өөп-жытташып, бузукулукка кирип кетишкен мисалдар эч таң калбай турган кадыреселикке айланып  барат.  Аял менен эркек биргеликте  ээн калганда, алардын үчүнчү шериги шайтан болоорун капарына алган киши аз. Элес албаганыбыз менен, ар кандай уят-сыйытсыз тасмаларды, жарым жылаңачтанган, өбүшкөн, шынаарлашкан актерлор менен актрисалардын  мамилелерин массалык маалымат каражаттарынан күндүр-түндүр ачыктан ачык эле жарнамалап, “ар адам эмнени кылгысы келсе өз эрки” деген маанини  аң сезимге сиңдирүүнүн, таңуулоонун кесепетинен коомубузда күнөөгө чакырган иштер, анын катарына ойноштукка, көңүлдөштүккө түрткөн жагдайлар көбөйдү десек аша чапкан болбос элек.  Журналдарда  чала жылаңачтанган кыздардын  атайылап азгырыктуу позада түшкөн сүрөттөрү , ал журналдарды сатып алып кадимкидей окуу, ошону өөн көрбөө адатка айланып, адамдар андай мүнөздөгү журналдарды нормалдуу эле нерсе  катары кабылдоого өтүштү.

Мухаммед (САВ) пайгамбар айткан:

“ Кайсы бир коомдо уят-сыйытсыздык, адеп-ахлактан тайган бузукулук, зынакорлук күчөп, ал нерселер коом үчүн кадыреселикке айланса, анда ал чөйрөдө мурда-кийин ата-бабаларына  белгисиз  жугуштуу ооруларга тушугушат”. (Имам ибн Мажах, Имам Хакимдер айтышкан)

Андыктан сонку кезде  мурда белгисиз оорулардын жаңы түрлөрү пайда болуп,  азыркы замандын эн апаат оорусу делинген СПИД сыяктуу илдеттин чыгуусуна анчалык таң калуунун кереги жок. Бир нерсени ишенимдүү айтууга болот,  адамдар Аллах чийген жолдон четке чыкты дегиче уламдан улам ооруулардан жаңы түрлөрү  пайда  болуп адамзатка азап алып келе  берет.

Зынаакорлук деген эмне?

Зынаакорлук – никеси болбой  туруп аял менен эркектин жыныстык катнашка баруусу. Диний аалымдардын жалпы макулдашкан бирдиктүү пикиринде, зына кылуу эң чон  күнөөлөрдүн бири. Ааламдардын Эгеси Аллах айтат (мааниси): 

“Зынакорлук кылбагыла,..
(Аль Исра сүрөсү, 32-аят).

Мындан тышкары да, Аллах айтат (мааниси):

«Алар –Аллахка кошуп башка кудайларды табынбагандар, Аллах өлтүрүүгө тыюу салган тирүү жанды укуксуз өлтүрбөгөндөр  жана аягы суюктук кылбагандар . Кимде ким муну жасаса , ал жазага тартылат.   ( «Аль-Фуркан» сүрөсү, 68-аят)

«Аягы суюк аял менен аягы суюк эркектин ар бирине жүз балак ургула. Эгер Аллахка жана Акырет күнүнө ишенсеңер , анда аларга жумшактык кылбагыла. Албетте экөөсүнүн жазасына момундардын бир тобу күбө болсун (көрүп турсун).
(«АН-НУР», 2-аят)

Зынакорлук күнөөсүнүн оордугу.

Зына кылуу эн бир чоң, эң бир ыплас күнөөлөрдүн бири катары эсептелинип, мындай күнөөнү жасаган адам үчүн да, зынакорлук көбөйгөн коом үчүн да бул жосунсуз жоруктун кесепети өтө коркунучтуу.

«Алар –Аллахка кошуп башка кудайларды табынбагандар, Аллах өлтүрүүгө тыюу салган тирүү жанды укуксуз өлтүрбөгөндөр  жана аягы суюктук кылбагандар . Кимде ким муну жасаса , ал жазага тартылат.   ( «Аль-Фуркан» сүрөсү, 68-аят)

Аллах  зынаакорлукту – адам өлтүрүү, Жаратканга шерик кошуу сыяктуу чоң күнөөлөрдүн катарындагы күнөө деп белгилейт.  Ал эми айрым дин аалымдары зына ишин Аллага шерик кошкон-ширктен кийинки эле турган чоң күнөө деп аташкан. Мына ошондуктан, исламда зынакорлуктун өзүн гана айыптабастан, ошол жорукка алып барчу жолдордун баарына тыюу салынган: махрамсыз (аял кишинин эркек туугандары: ата,чоң ата, ага-ини, уулу) аял эркек менен жалгыз калбоого, эркек менен саякатка чыгууга жана эркек менен жөн гана сүйлөшүп, ар кайсыдан кеп салып олтурууга болбойт деген тыюу ислам дининде өтө маанилүү.

Ибн Аббас Мухаммед (САВ) пайгамдардын мынтип айтканын эскерет:

“Эркек киши бейтааныш аялдын жанында махрамы (жакын тууганы) болмоюн аны менен эч убакта жалгыз калбашы керек”. (Аль Бухари жана Муслим)

Аллахтын Элчиси Мухаммед (САВ) пайгамбардын төмөнкүдөй айтканы да бар:

“ Аял  киши алыс сапарга ( жөө жүргөндө ) үч күндөн ашык жолго махрамы (туугандар)  менен гана сапар кылсын”. (Муслим)

Зынаанын айынан көп учурда үй бүлөлөрдүн түркүгү урап, бул балээнин кесепетинен ар кыл жугуштуу оорулар күчөп, никесиз туулган балдардын саны арбып жатат. Мына ушунда көрүнүштүн баары коомго терс таасирин тийгизүүдө.

Зынаакорулук күнөөсүнүн ар кыл денгээлдери.

Зынага  баруунун баардык эле түрү негизи күнөө катары саналат, бирок зынанын жасалган кырдаал, шарттарына жараша, ал күнөөнүн оордугу боюнча да бир катар түргө бөлүнөт. Бейтааныш аялга караганда, туугандыгы бар аял (балким анын күйөөсү бар) менен зынага баруу өтө оор күнөө катары эсептелинет. Кошунанын аялы менен зынакорлук кылуу  да чоң күнөөлөргө кирет.

Күндөрдүн бир күнүндө Мухаммед (САВ) пайгамбар өзүнүн сахабаларына (радыяллааху анху) кайрылып: “ Зина тууралуу эмне дейсиңер?- деп сурайт. Сахабалар бир ооздон : “ Алла Таала жана анын Элчиси арам кылган,тыйган чоң күнөө.Ал кыяматка чейин арам бойдон кала берет,”- деп жооп беришти. Ошондо Пайгамбарыбыз  (с.а.в.) минтип айтты:

“Жакшылап угуп алгыла! Кошунанын аялы менен зынага баруу – башка он аял менен зына кылгандан да оор күнөө. (Имам Ахмад).

Имам Ибн Хаджар аль-Хайтами  мынтип айтыптыр:  Зынакорлуктун ар кыл денгээли бар экени белгилүү. Мисалы, бейтааныш , күйөөгө чыга элек аял менен болгон зынакорлук чоң күнөө делинсе, күйөөгө чыккан бейтааныш аял менен болгон зынаа андан да чоң күнөө. Жогорудагы күнөөлөрдөн да чоң күнөө – туугандыгы жагынан жакын болгон аял менен болгон зынаачылык.  Мындан тышкары, күйөөгө чыга элек кыздын зынаакорлугуна караганда, мурда күйөөгө чыгып ажырашкан аялдын зынаа кылышына өтө катаал жаза каралган. Турмушту анча түшүнө элек жаш адамга караганда, жашоонун ачуу-таттуусун көрүп калган, акылы тетик  жашамал адамдын зынаага баткан күнөөсү үчүн оор жаза бар. Кулга, билимсиз адамга салыштырмалуу, колу-жолу бош, эркин жана билимдүү кишинин зынаакорлугу кыйла катуу жазаланат.

Зынаакорлук үчүн жаза.

Дин аалымдарынын  өз ара бирдиктүү кеңешүүсү менен  – күйөөгө чыга элек аялдар жана үйлөнө элек эркектер зынаага батышса аларга сөзсүз түрдө 100 балак уруп жаза берилиши керек. Түрмөгө камоо боюнча пикирде аалымдардын бир даары макул десе, кээ бирлери башкача пикир айтышып, айрымдар жазанын бул түрү сөзсүз түрдө болушу керек деген ойдо. Аалымдардын пикиринде, зынаа жасаган эркек түрмөгө камалышы керек, а зынаага барган аял үй камагында кармалууга тийиш.

«Аягы суюк аял менен аягы суюк эркектин ар бирине жүз балак ургула. Эгер Аллахка жана Акырет күнүнө ишенсеңер , анда аларга жумшактык кылбагыла. Албетте экөөсүнүн жазасына момундардын бир тобу күбө болсун (көрүп турсун). («АН-НУР», 2-аят)

Кимде ким никелүү аялы, күйөөсү бар туруп же ажырашып башы бош жүргөндө  зынаачылык кылса ал таш менен урулуп өлтүрүлүүсү кажет делинет. Бирок мындай жазалоо, шарият талаптары менен так, даана далилденип, зынаа болгону аныкталганда гана ишке ашырылат.

Абу Хурейра жана Халид аль-Джухани (Алардан Аллах раазы болсун) төмөнкүдөй риваят кылышат, бир күнү Мухаммед (САВ) пайгамбарга көчмөн арабдар (бедуин) келишип, арасынан бирөө: “О Аллахтын элчиси!  Аллахтын аты менен сага жалбарабыз, ыйык Курандын шарты менен бизге өкүм чыгарып бер!”-дейт. Экинчи бедуин динден бир аз кабары бар окшобойбу, ал: “Ооба, Аллахтын жазууларынын негизинде бизге бир нерсени түшүндүрүп бер, бир сөздү айтууга уруксаатпы?”-деп сураганда,  Мухаммед (САВ) пайгамбар: “Айткын”,-дейт. Бедуин айтат: “Менин уулум бул кишиде кызмат кылчу, анан анын аялы менен уулум зынаачылык кылып коет. Эми менин уулумду таш менен уруп жазалап өлтүрүү керектигин айтып жатышат. А мен бул кишиге уулумдун күнөөсүнүн жаза акысы үчүн жүз кой жана бир жаш күң бергемин. Андан кийин билерман адамдардан сурап көрсөм, алар уулума жүз балак урулуп, айылдан чыгарылып түрмөгө бир жыл камалышы зарылдыгын, ал эми бул кишинин аялын болсо – өлүп калганга чейин таш менен уруу керектигин айтышты”.   Аны уккан Алланын Элчиси (Ага Алланын тынчтыгы жана мээрими болсун):

“Менин жаным алаканында турган Алланын аты менен ант берем, Алланын жазууларынын негизинде өкүм чыгараарым анык! Жаш күң жана койлор өзүңө кайтарылууга тийиш, а уулуңа жүз балак урулуп, айылдан тышкары чыгарылып бир жыл түрмөгө камалышы кажет. А сен Унейс, тиги аялга бар, ал аял зынаага барганын моюнга алса, таш менен уруп өлтүргүлө” (Имам Аль-Бухарий жана Муслим)

Зынаакорлукка  далилдер.

Зынаакорлук кылган адам ал жоругун өзү моюнуна алса  же зынаа кылганын төрт киши тастыктаса мына ошол –далил болот. Төрт киши аял менен эркектин интимдик абалда жатышканына күбө болуусу толук далил эмес, укук адистеринин тили менен айтканда, төрт күбө   “ключ кулпуга салынганын” так, даана көрүшкөндө гана зынаа деп эсептелинет.  А эгер, алардын айтканында далил жок болуп кала турган болсо, күнөөлөгөн тарап өздөрү жазаланат: мисалы, зынаакорлукка күбөлөрдүн саны төртөө эмес, үчөө болуп калса же алар интимдик акт болгонун көзү менен көрбөсө  бул далилге жатпайт.

Тообо кылуу.

Эгерде эркек же аял  зынаакорлук кылып (мында Аллах баарыбызды сактасын) күнөөгө баткан болсо, ал кылмышын адамдардан жашырып. Аллахтын астында  күнөө кылганына чындап  өкүнүп, тообо кылып, андай жорукка экинчи барбоого  касам ичкени  кыйла туурараак. Акыйкатта, Аллах – Баарын көрүүчү, Кечирүүчү.

Автор: Расул абу Асад, Islamlife

Запись Зынаакорлук – чоң күнөө впервые появилась Formula.KG.

(Үйлөнгөндөр үчүн…үйлөнө электерге да…жана үйлөнүүнү каалагандарга…)
Жигит үйлөнөт, атасы куттуктап, батасын берип, анан барак, калем жана өчүргүч алып келүүсүн суранат.
– Эмне үчүн? – жигит таңдана сурайт.
– Алып келе бер, – дейт атасы, сырын чыгарбай.
Кагаз менен калемди алып келип, өчүргүч жок экенин айтат.
– Таап келе кал, – дейт атасы.
Жигит көчөгө чыгып өчүргүч сатып келет.
– Жаз, – дейт атасы.
– Эмнени жазайын?
– Каалаганыңды жаз.
Жигит бир сүйлөм жазат.
– Өчүр, – дейт атасы.
Жигит өчүрөт.
– Кайра жаз, – дейт.
Чыдабаган жигит сырын сурайт.
– Жаз, деп кайталайт атасы, олуттуу.
Жазат… дагы өчүртөт… кайра жаздырат… кайра өчүртөт…
Бир канча жолу кайталагандан кийин атасы сурайт:
– Барагыңдын бети дагы эле актай турабы?
– Ооба, кайра-кайра өчүрүп жатсам…?
– Оп, баракелде, – атасы уулун далысына таптайт, – кептин төркүнү мына ушунда, сен бүгүн үйлөндүң, эми көкүрөгүңдө дайыма “өчүргүчтү” ала жүр. Эгерде аялыңдын кээ бир кемчиликтерин, жаман жорук-жосунун дароо көңүлүңдөн өчүрүп салбасаң, бат эле кирге толуп жакшылыгын жазчуудай орун табылбай калат. Аялыңда да ушундай өчүргүчү болууга тийиш. Мына ошондо гана силердин көкүрөгүңөр актай болуп, жакшылыкты жазганга орун табылат. Болбосо эр-аялдын “барагы” бат эле кирге толору турган кеп…
Эгер жашооң бактылуу, ырыс-кешиктүү болуусун кааласаң, “өчүргүчтү” дайыма ала жүр. Кимдир бирөөнүн жаман мамилесин, кемчилигин дароо “өчүр”, таза жаша, ак кагаздай таза бол, жашоонун мааниси ушул… “өчүргүчтү” унутпа…

Даярдаган: Алайчы Сеитбеков

Запись Өчүргүч (Үйлөнгөндөр үчүн…үйлөнө электерге да…жана үйлөнүүнү каалагандарга…) впервые появилась Formula.KG.

Абдишүкүр ажы Нарматов

Мээримдүү жана Ырайымдуу Аллахтын аты менен баштаймын. Ааламдардын жаратуучусу Аллах Таалага мактоо, пайгамбарыбызга Аллахтын салам-сааваттары болсун.

Урматтуу мусулман бир тууганым!

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) өзүнүн хадисинде: “Аллах – Таза жана тазаларды гана кабыл кылат. Ал пайгамбарларды буюруган нерсеге мусулмандарды да буйруган” – деп айтып, анан: “Таза нерселерди жегиле жана жакшы амалдарды аткаргыла” деген аятты окуду. Аллах Таала таза, адал тамак менен тамактанууну пайгамбарларга буйруган сыяктуу эле жалпы адамдарга да буйруган. Экинчи бир хадисте, пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): “Бир адам сапарда жүрөт, чачын, кийимин чаң баскан. Ал, Аллахка дуба кылат. Бирок анын жегени арам, ичкени арам, тамакашы арам, Аллах анын дубасын кантип кабыл кылсын?” – деп айткан. “Арам тамак менен өскөң дененин тозокко кирген жакшы” деген хадис айтылган. Демек, арам тамак адамдын жашоосуна толук зыянын тийгизет. Биз арам тамак жөнүндө айтканда, Аллах тарабынан жегенге, же ичкенге тыюу салган тамактарды түшүнүшүбүз мүмкүн. Ооба, арам, жегенге болбогон тамактар бар. Буларды баарыбыз билебиз. Бирок, арам тамак ушуну менен эле чектелип калбайт. Арам тамактын түрү абдан көп. Бүгүн ошолордун бири – паракорлук тууралуу сөз кылабыз. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) өз хадисинде минтип айтат: “Арам иштер белгиүү. Адал иштер да белгилүү. Бул экөөнүн ортосунда шектүү иштер бар. Аларды көпчүлүк жакшы билбейт. Ким шектүү иштен сактанса, ал өз абийирин жана динин сактайт. Ким шектүү ишке баш салса, ал арамды аткарган болот”. Бардык жакшылык, ийгилик – такыбалыкта. Такыбалык – жүрөктө. Али (Аллах андан ыраазы болсун) айтат: “Такыбалык – Аллахтан коркуу, Аллахка ыраазы болуу, Аллахка жолугууга даярдануу”. Аллахтан коркуп, арам эмес, шектүү болгон иштен да сактанган адам жамандыктан алыс болот. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) айткан: “Силерди кедей болуп калат деп коркпоймун, бирок силердин дүнүйөгө берилип кетүүңөрдөн коркомун. Силерден мурдакылар га эшигин ачкан сыяктуу, силерге да дүнүйө эшигин ачат. Анан силерден мурдагылар атаандашкан сыяктуу, силер да бири-бириңер менен дүнүйө жыюуда атаандашасыңар. Андан соң, силерден мурдакыларды жок кылган сыяктуу, силерди да, дүнүйө жок кылат. Абу Саид Худрий (Аллах андан ыраазы болсун) риваят кылган хадисте, пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): “Силер өзүңөрдөн мурдагыларды кадамы сайын ээрчийсиңер. Эгер алар кескелдириктин уясындай уяга кирсе, силер да ага башыңарды тыгасыңар” – деп айтат. Сахабалар: “Оо, Аллахтын элчиси, жөөттөр менен христиандарды айтып жатасызбы? – деп сурашканда, ал: “Ооба, алардан башка ким болмок эле” – деп жооп берет.

Урматтуу мусулман бир тууганым!

Паракорлук – дал мына ушул жөөттөр менен христиандардын жасаган амалы. Бирок, тилекке каршы, биз мусулмандар паракорлук кылууда булардан өтүп кеттик. Аллах Таала Куранда жөөттөрдү сыпаттап: “Жана сен алардан (жөөттөрдөн) көпчүлүгүн күнөө, зулумга жана арамдан жегенге биринен-бири өтө чуркагандарын көрөсүң. Алардын жасаган иштери кандай жаман” – деп айткан. (Мааида, 62-аят). Жөөттөрдө сотторго жең ичинен пара берип, алар пара берген адамдын гана пайдасына чечим чыгарышкан. Азыр мындай көрүнүштөр биздин арабызда алардан да көп болуп жатат. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): “Пара алуучуга да, берүүчүгө да, ортомчу болуучуга да Аллахтын каргышы болсун” – деп айткан. Каргыш – бул, өтө оор күнөөлөргө айтылат. Аллахтын, пайгамбардын каргышына калган адамга баардык жаратылгандар каргыш айтат. Ага периштелер каргыш айтат. Ал басып жүргөн жер каргыш айтат. Анын минип жүргөн унаасы каргыш айтат. Ал отурган оруну каргыш айтат. Кыскасы, анын ар бир кадамы каргыш болот. Каргыш айтылган адамды Кыяматта Аллах Таала карабайт. Эмне үчүн пайгамбарыбыз паракорлорго каргыш айтты? Паракорлук ушунчалык чоң күнөөбү? Чындыгында пара алуу жана пара берүү эки эле адамдын ортосунда болот. Бир караган адамга анча деле маанилүү иш көрүнбөйт. Бирок, паракорлук жайылган жерде, башка күнөөлөрдүн баарына эшик ачылат. Паракорлук – зулумдукка жол ачат. Паракорлук бар жерде – алдуу алсыздын акысын каалагандай жейт. Паракорлук бар жерде – уурулук кылуудан, зина кылуудан, адам өлтүрүүдөн эч ким коркпой калат. Паракорлук бар жерде – жетимдин акысын жегендер көбөйөт. Паркорлук бар жерде – кылмыштуулук көбөйөт. Паракорлук бар жерде – алсыз, кедей-кембагалдардын укугу тепселет. Паракорлук бар жерде – өнүгүү болбойт. Паракорлук бар жерде – дубалар кабыл болбойт. Паракорлук бар жерге – Аллахтын жардамы келбейт. Акырында паракорлук менен жашаган адам тозокко ылайыктуу болуп калат. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): “Арам тамак менен өскөн дененин тозокко киргени жакшырак” – деп айткан. Демек, паракорлук жөн эле бир адамдын акчасы экинчи адамга өтүп калат деген сөз эмес экен. Паракорлук – бардык жамандыктардын башаты.

Урматтуу мусулман бир тууганым!

Параны кандай ат менен атасаң да, баары бир ал – пара. Учурда биз аны – белек, сый тамак ж.б. деп атап жүрөбүз. Бирок мына ушул нерселердин көбү пара болуп эсептелет. Мисалы, сен чоң кызматка жумушка турганга чейин сага белек бербеген адам, сен кызматка турар замат белегин көтөрүп жетип келди. Ал сага эч кандай муктаждыгын айтпаса да, анын бергени – пара. Сынак башталганга чейин сени менен жумушу жок жүргөн студент, сынак башталган учурда сени чайга чакырды. Бул – пара. Эгерде белек берүү, чайга чакыруу мурда да болуп жүрсө, анда эч нерсе эмес. Бирок, мурда берилбеген нерсени кызмат көтөрүлгөндө алып келүү – парага ачылган алгачкы эшик болуп эсептелет. Ооба, белек берүү жакшы иш. Хадисте: “Белек бергиле – бири-бириңе махабат пайда болот” – деп айтылган. Бирок, кээде белекти парага айландырып алабыз. Фузаана бин Убайд айтат: “Кимге карыз берсең жана анын артынан пайда көрсөң – пара”. Сахабалар карыз берген адамынын үйүнө кирип чай иччү эмес. Алар ошол бир чыны чай сүткордук болуп калбасын деп коркушат эле. Бир күнү, Абу Ханифа (Аллах аны ырайым кылсын) ысык күндө, күнгө какталып эшикте турат. Шакирттеринин бири: Устат, бул жердеги үйдүн көлөкөсүнө турсаңыз боло – деп кайрылды. Абу Ханифа: “Мен бул үй ээсине карызга акча берген элем, анын көлөкөсүн пайдалансам, сүткор болуп калбайын деп коркуп турам” – деп жооп берет.

Урматтуу мусулман бир тууганым!

Пайгамбарыбыздын (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) заманында Махзум уруусунан болгон бир аял адамдардан ижарага буюм алып кайра танып кеткен уурулугу үчүн анын колун кесүүгө өкүм чыгарышат. Бирок, бул уруу эл арасындагы кадыр-барктуу   уруулардын бири болгондуктан, анын башчылары пайгамбарыбыздан (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) аялды куткарып жиберүүсүн суранууну ниет кылышат. Алар пайгамбардын эң жакын адамы катары Зайдды жөнөтүшөт. Ал келип пайгамбарыбызга иш жайын айтканда, пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) ачууланып, күрөө тамырлары көөп чыгат да: “Силерден мурдагылар байлар уурулук кылса кечирип, кедейлер уурулук кылса жазалаган себептүү жок болуп кетишкен. Эгерде менин кызым Фатима уурулук кылса, менин анын колун кесүүгө өкүм чыгарамын” – деп айтат. Пайгамбарыбыздын (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) “Менин кызым Фатима уурулук кылса, анын колун кесүүгө өкүм чыгарамын” деген сөзү Исламда пара алуу деген түшүнүктүн тап-такыр жок экендигин далилдеп турат. Пара алуу жана пара берүү – өзүн мусулманмын деп эсептеген адамга тиешелүү сыпат эмес.

Урматтуу мусулман бир тууганым!

Аллахтын ырайымы ачуусунан жогору турат. Тооба кылган адамдын тообасын Аллах кабыл кылат. Кекиртегибизге өлүм келип, оозубуздан сөз чыкпай калганга чейин тооба кылалы. Буга чейин паракорлук менен дос болуп жүргөн болсок, бүгүндөн баштап аны менен душман бололу. Пара алуу менен пайда болгон байлык эч качан насип кылбайт. Ал бирөөнүн көз жашын агызуу менен сенин чөнтөгүңө түшкөн. Бир күнү сенин көз жашыңды агызып чөнтөгүңдөн кайра чыгып кетет. Пара берүү менен бүткөн ишиң, эч качан сага береке алып келбейт. Пара берип турган кызматыңды, эч качан талаптагыдай аткара албайсың. Ал орунга татыктуу башка адам бар экенин эсте. Аллахка тооба кыл! Келечек урпактарыңдын арам тамак менен өсүп калуусунан корк!

Аллахым элибизге тазалыкты, адилеттүүлүктү берип, паракорлукту түп тамырынан жок кыл. Ар бирибиздин үйүбүзгө бейпил жашоо тартуула. Кыяматта өзүңдүн алдыңа жүзүбүз жарык барууну насип кыл.

Ассалааму алайкум ва рахматуллохи ва баракатух.

Запись ПАРАКОРЛУК – БАРДЫК КҮНӨӨЛӨРГӨ ЭШИК АЧАТ впервые появилась Formula.KG.

Жаш жигит күндөрдүн биринде сүйүктүү устазына келип :
– Устатым ?
Менде сизге болгон бир суранычым бар .
Мен өз напсимди башкара албай кээде күнөө иштерди кылып коё жаздаймын .
Мага,
күнөө иш жасаганга бир жол таап бериңиз?
Кандай жолдор менен күнөө кылса уруксат?-деп суроо узатат .

Анда устазы ойлонуп турат да шакиртине:
– Күнөө иш кылсаң
Аллах Таала көрбөй турган жерди тапкын.
Эгер ошондой жерди тапсаң уруксат,
жасай бер – дейт.

Экинчиден:
Аллах Таала көрбөй турган жер бар болсо
анда Аллахтын жараткан нерселерин пайдаланбай туруп күнөө жаса.

Учүнчүдөн:
Аллах Таалага сездирбей жаса-деп жооп берет.

* 1. Бул окуядан сабак алынуучу маселе
чындыгында Аллах Таалам көрбөй калуучу
жер бар бекен?

2.Же Аллах Тааланын жараткан нерселерин пайдаланбай туруп күнөө иш жасоо мүмкүнбү?
Мисал: Жерди Кудай Таалам жараткан ,
жердин үстүндө баспаңыз.
Денеңизди өзүңүз жаратып, өзүңүз
өң келбет бербедиңиз .
Кол кулгыңызды, көз бутуңузду пайдаланбай туруп күнөө ишти жасай алсаңыз жасаңыз.
Ааламдагы бир да нерсе өзүнөн өзү жаралган эмес, баарынын жаратуучусу жалгыз
Аллах Таала !
Баардык мүлк Аллахтыкы !
Эч нерсени пайдаланбай туруп күнөө иш жасоо
акылга сыйгыс нерсе .

3. Аллах Таалага сездирбей жаса дегени,
Аллах Таала Куранда айтат:
“Мен пенделериме (алардын күрөө, мойнундагы кан тамырларынан дагы жакынмын !”- дейт.
Ъалиймум-бизаас-судуур
Ичтеги, жүрөктүн түпкүрүндө катылган сырларды билип турамын.
Көздүн кыйыгы менен байкатпастан жасалган күнөөлөрдү Мен көрүп турамын!”

Сиз эмнени ойлоп турганыңызды, эмнелерди ойлогонуңузду, эмнелерди келечекте ойлойсуз
анын баарынан Аллах Таала кабардар !
Сездирбей күнөө жасап аламын дегендер
эл көрбөсө да, тууган-урук, кошуна-колоң,
дос-чар, бала-чакаңыз күнөө ишиңизди байкабай калса да, көрбөй калса дагы билиңиз
Аллаах байкап турат, Аллаах көрүп турат !

Илгери медресе талаба окуучулары окууну аяктап жатканда устаз баарын чогултуп,
ар бир окуучунун колуна бирден
тоок берип айткан экен:
Колуңарга бычак алып бул тоокторду эч ким көрбөгөн, эч ким билбеген жерди таап,
ошол жерде тоокту союп алып келгиле-дейт.
Анда баардык окуучулар бытырап чуркап заматта көз көрбөгөн жерди таба калып ар кимиси өз-өзүнчө тоокторун союп
жете келет .
Ошондо бир окуучу тоокту тирүү көтөрүп кайтып келет да устазына :
Устаз !?
Мен бир дагы эч ким көрбөй турган жерди таба албадым, баардык жерде
Аллах Таала көрүп турат экен – деп
колундагы тоогун тирүүлөй коюп жиберет .

Ошондо ушул шакиртине устазы
аябаай ыраазы болуп,
15 жылдык илимди сен туура алыпсың – деп
грамота, сыйлык сертификаттарды
тапшырып берген экен .

_ baktyluuluk formulasy
– Ali Oshi~

Запись АЛЛАХ БААРЫН БИЛҮҮЧҮ впервые появилась Formula.KG.

А ниетимдин тереңинде намаз окууну каалайм, намаз окуу парз экенин түшүнүп эле турам. Чынымды айтсам, көп мезгилден бери гусул кылып жуунбай да калдым. Ниетти туура эмес койдум окшойт…,-деп баарын кайра баштан кылдат жасоого киришкеним менен, бирок болбой эле кайра кашайып токтоп калам… Динге болгон эңсөөм жок эмес, бар, болгондо да күчтүү, а  эмнеге мындай болуп жатам, түшүнбөйм… Аллах ыраазычылыгы үчүн жооп берип коесуңарбы. Алдын ала рахмат.

Диний көз караш:

Намаз – ыймандын эң зарыл түркүктөрүнүн бири, намазсыз ислам динин терең түшүнүү мүмкүн эмес. Аллахтын Элчиси (САВ) намаз тууралуу мынтип айткан:

“Намаз – диндин түркүгү” («Канзуль-уммаль фи сунаниль-акваливаль-афаль”» № 18889).

Дагы бир хадисте мынтип айтылат: “Кыямат күнү ар инсан эн оболу  намазынан сурак берет. Намазы кынтыксыз, туура болсо, анда инсан азаптардан кутулуу мүмкүнчүлүгүн алат, а эгер намазы туура эмес, чала окулуп жүргөн болсо, зыянга учурап, залал тартат”   («Канзуль-уммаль», № 18877).

Ошондуктан эч качан намазды калтырууга болбойт. Намаздын абзелдүү жана маанилүүлүгүн билип шайтан сизге ар тараптан тоскоолдук кылууга аракеттенет. Китептерде да жазылып жүрбөйбү, шайтан инсанды намаздан алаксыта албай калганда, намазды так, туура окуттурбоого аракет кылат. Даарат алуудабы, же гусулдабы, намаз окууда болсун НИЕТти  чын жүрөктөн кылыңыз. Ниет – бул кандайдыр дир диний милдеттерди (мисалы гусул,даарат, намаз ж.б. ) жасоону  бекем, ишенимдүү каалоо. Айталы, эгер дааратыңыз кабыл болуусу үчүн “Даарат алууга ниет кылдым..” деген ниетти сөзсүз эле үн чыгарып айтуу зарыл эмес, башкысы дааратта зарыл болгон дене мүчөлөрүн өз орду, ыгы менен, толук жууп ниетиңизде ошол нерсеге болгон каалоого өзүңүз толук ишенүүңүз керек. А  даарат алып болгон соң дененин тигил же бул мүчөсүн жууган-жуубаганыңызга күмөн санасаңыз, анда имам аль-Газалинин “Ихьяу-улюми-д-дин” китебиндеги жазган “мындай учурларда ар кандай шектенүүлөргө, күмөн саноолорго көңүл бурбоо керек” деген сөздөрүн мисал кылгым келет. Канчалык көп күмөн кылсаңыз, шектенсеңиз, ал сезим уламдан улам күчөй берет. Бул дарттан кутулуунун бир гана жолу бар – шектенүүлөргө эч маани бербеңиз, көңүл бурбаңыз. Маселен, даарат алуу учурунда бетиңизди жууп болуп, оң колду жуудуңуз, анан сол колду жууп жатып оң колду жууганыңызды толук эстей албай жатсаңыз, мындай  кездерде эч шек санабай даарат алууну ирети менен улантып, дааратты толугу менен алып бүтүңүз, ошого ишениңиз. Намазда деле ушул тартипти карманып, шектенүүнү азайтып, такыр жок кылсаңыз, буга тез эле көнөсүз.

Психологиялык көз караш:

Өзүнчө эле шектене берген, күмөн кыла берген адаттын тамырында өтө олуттуу психологиялык негиздер бар. Негизги нерсе, шектенүү болдубу, анын максаты, түпкү табияты эмне –ушул жагын байкаштыруу керек. Күмөн кылуу өзүнөн өзү эле пайда боло бербейт, ага негиз берген бир окуялар, маселелер болушу мүмкүн, баары мына ошол маселеден башталган болуп чыга келет. Жашооңузда кандайдыр ойлончу окуя болгондур, айткан оюна ишендирип кое ала турган бир адамдын сөзүн угуп калгандырсыз, ошонун баары аң сезимиңизде эмоционалдык так калтыруусу толук ыктымал.

Намазды калтырганыңыздын себеби деле ошол сыңар, башында бир намазды калтырып, анан эки, анан үч, төрт болуп олтуруп, бул көнүмүшкө айланып,  такыр окубай койгон чекке жеттиңиз. Окубай калдыңыз эми баары бүттү дегендик эмес да, негизи карап көрсөңүз баары өз колуңузда эле турат, кааласаңыз ар намазды калтырбай окуй алаарыңызды өзүңүз деле билип турасыз. Анда каалаңыз, катуу каалаңыз. Эн башкысы, ойдогу шектенүүлөргө, күмөн кылууларга маани бербей, аны алыс кууп салыңыз. Даарат алып бүттүңүз дейли, анан “кайсы бир нерсени туура эмес кылып албадымбы,..эмнени унуттум,..жей кайра баштан жуунсамбы?” деп күмөнсүй бербей, кайра башынан дааратты баштабай, баары өз орду, оз ыгы менен болду деп эсептеп ишти андан ары уланта бериңиз.  Ушундай шектенүүлөргө алдыра берсеңиз, анан дагы  толгон токой күмөн саноолор пайда боло берет. Күмөн саноолор да  чынжыр сыяктуу, тим койсоңуз уланып жүрүп олтурат. Психология илиминде бул сезим – обсессивдик-компульсивдик синдром деп аталат.

Бир нерсени так билиңиз, шектенүүлөрдөн такыр арылаарыңыз менен кыска мезгил ичинде жөнү жок күмөн саноо адатынан такыр кутуласыз. Такыр кыйындай туюлганы менен, маани берип аткара келсеңиз мындан кутулуу оңой эле, негизгиси өзүңүз туура багыт ала билүүңүз зарыл. Дааратта деле ушул талапты эске алыңыз: шектенип жатып татаалдыктарды жарата берүүнүн эмне кереги бар, болгону жүрөгүңүздө тигил же бул ишти жасаганыңызга ишенип, кадамыңызды батыл таштай бериңиз.

Мындай шектенген, күмөнсүгөн жорук-жосун диний сабаты чала же начар адамдарда көп кездешет. Жашоону жөн эле татаалдаштыра бербеңиз, жайбаракат мамиле кылсаңыз баары жайына түшөт. Намазды бүгүнтөн баштап баштаңыз, а эртең ар кыл шектенүүлөрдөн өзүңүздөн өзүңүз эле арылып баштайсыз.

“Islam Life”

Запись Шайтанга жеңилип,окуп жүргөн намазымды такыр окубай калдым… впервые появилась Formula.KG.

Урматтуу туугандар! Келгиле бүгүн кечирим кербенине отуруп, тооба шаарына сапарга чыгалы. Эй, Алланын пенделери! Эй, өзүнө-өзү зулумдук кылган пенделер. Качанга чейин күнөө деңизинде чөгүп жүрөбүз, качанга чейин адашуу көлүн кечип, качанга чейин каалоо, азгырык дарыясында чабак урабыз?!

Алла Таала айтып жатат:

«Айткын! (Оо, Мухаммад) “Эй өз жандарына зыян кылган пенделерим, Алланын ырайымынан үмүт үзбөгүлө! Чындыгында, Алла күнөөлөрдүн баарын кечирет, анткени Ал Кечирүүчү жана Ырайымдуу». (Зумар, 53-аят).

Ооба, Алла Таала – Кечирүүчү. Ал күнөөлөрдүн баарын кечирет. Чоң күнөөлөрдү да, кичинесин да кечирет. “Мен тоодой болгон күнөөлөрдү кылдым, канча жылдан бери күнөөгө малынып келе жатам, эми Алла Таала мени кечирбейт” – деп Алланын ырайымынан үмүт үзбөгүн!

Алла Таала – Кечирүүчү, кечиргенди жакшы көрөт. Бирок, бир шарт менен, ал шарт тооба кылуу. Аллага кайтуу. Чын жүрөктөн тооба кылуу. Чын жүрөк менен тооба кылсаң, Алла Таала кабыл кылат. Күнөөлөрүңдүн баарысын жууп кетирет. Чыныгы тообаны кабыл кылат, жалган тообаны кабыл кылбайт. Бүгүн тооба кылдым деп, эртең баягы эле тас кейпиңе түшсөң, анда бул тооба эмес. Көптөгөн адамдар тооба кылат, бирок алардын азы гана өздөрүнүн тообасында чынчыл, бекем боло алышат.

Сөзүм куру болбосун үчүн бир окуяны саймедиреп берейин. Мансур бин Аммар деген аалым айтат:

Менин бир досум бар эле, ал көп күнөөлөрдү кылды, бирок кийин тооба кылып, күнөөдөн кайтты. Мен аны Аллага сыйынуучулар, намаз окуучулар, орозо туткандар менен чогуу жүргөнүн көп көрчү болдум. Анын көп ибадат кылганын, тахажжуд намазын окуганын көрөөр элем. Кокустан, аны бир канча күн көрбөй калдым. Мага: ал ооруп калыптыр – деп айтышты. Үйүнө зыярат кылуу үчүн барсам, кызы чыгып: – атам ооруп жатат, жанына эч кимди киргизбе деп суранган – деп мени үйгө киргизүүдөн баш тартты. Мен атасынын досу экенимиди айтып, дагы бир жолу кирүүгө уруксат сурадым. Ал атасына кирип чыкты да, мага кирүүгө уруксат берди. Кирсем оорулуу короодо, төшөктө жатыптыр. Жүзү капкара болуп кетиптир, көзүнөн жаш агып жатат, эриндери көгөрө шишип, салаңдап калыптыр. Мен анын мындай кебетесин көрүп коркуп кеттим. Анын өлүмгө жакындап калганы жүзүнөн билинип турду. Мен ага: – досум, Лаа илааха иллаллах деп көбүрөөк келме айтыңыз – дедим. Менин үнүмдү угуп, көздөрүн ачты, бирок сүйлөй албастан эсинен танып калды. Бир аздан кийин кайра өзүнө келди. Мен ага: келмени көбүрөөк айтыңыз – деп кайталадым. Ал дагы эле тил күрмөй албады. Мен ага бир аз жакындап келмени кайталап олтурдум: лаа илааха иллалаах, лаа илааха иллалаах. Кокустан ага тил бүтүп сүйлөй баштады. Бирок, мен күткөндөй келмени айтпастан, кайра мага кайрылып: – ээ, досум, мага бул келмени айтып убара болбо, аны айтуудан менин тилим тыйылып калган – деди. Оозума кеп кирбей калды, кантип эле жапжакшынакай сүйлөп жаткан адам, эки ооз келмени айта албасын?

Менин оюмду бузуп, ал арманын айта баштады: – досум, мен Алла үчүн бир да амал жасабадым. Менин окуган намазым, туткан орозом, баары элдин сөзүнөн сактануу үчүн эле. Мен эл бар жерде гана ибадат кылчумун, эл көзүнөн оолактаганда баягы эле күнөө эшигине кирип кетчүмүн. Өзүң көрүп тургандай мындан мурда да эки жолу ушундай оорууга чалдыккам. Анда колума Куранды кармап, андагы аяттарды окуп, Аллага дуба кылганымда, ал оорума шыпаа берген. Бирок, айыкканымдан кийин Алланы унутуп, шайтандын жолуна түштүм.Кайра күнөөгө баттым.
Мына эми үчүнчү жолу жыгылдым. Бул жолу Куранды колума кармасам, тамгалары көзүмө көрүнбөйт.
Келме айтууга тилим күмөлбөйт.
Досум сөзүн токтотуп, бир азга тынчып калды.Анын жүзүнөн эмнегедир дагы тооба кылууга, кайра туура жолго кайтууга кызыкпагандай түрү көрүнүп турду.

Туугандар! Тооба кылууга шашылалы, чын жүрөктөн тооба кылалы! Кекиртекке өлүм келгенде тооба эшиги жабылып калат, бул учурда тооба кыууну кааласак да, кеч болот. Андыктан, эртерээк ойгонолу, эртерээк ойлонолу…

Улуу рамазан айында өзүбүздүн напсибизди тыйып,жаман адаттарыбыздан арылып жаткан болсок орозо бүткөндөн кийин кайра эле ошо кейипибизге түшүп алгандардан болбойлу. Балким бул мүмкүнчүлүккө жетпей калышыбыз мүмкүн. Жакшы амалдарыбызды бккем кармап улоочулоордон бололуу токтотуп койбой. Жогорудагы окуя сабак болсун биз үчүн….

Тооба мүмкүнчүлүгү кайра -кайра бериле турган  сен ойлогончулук оюн сыяктуу эмес ал Жараткандын эскертүүсү экенин эч унутпайлы!

Запись ЖАЛГАН ТООБАНЫН ЖАМАНДЫГЫ впервые появилась Formula.KG.

Күнөө иштер адамдын каргышка калуусуна, Кудайдын каргышына калуусуна жана Жараткандын ырайымынан алыс куулушуна себеп боло турган нерселерден болуп эсептелет.

Курани-Каримде Бакара сүрөөсүнүн 159-аятында Биз (Алла Таала) түшүргөн акыйкатты биз түшүргөн динди, биз түшүргөн туура шариятты жашыргандар, акыйкатты айтпагандар, акыйкатты жашырып коюп адамдардын көңүлү деп, коомчулуктун көңүлү деп чындык айтпастан жалган айтып, чындыкты жашыргандар жана аларга акыйкат түшүргөн акыйкатты биз аларга баяндап бергенден кийин да адамдарга айтпай койгондор Алла Тааламдын өзүнүн каргышына калат, ошондой эле каргыш айтуучулардын бардыгы буларды өзүнүн каргышына алат дейт.

Алла Таалам кайсы бир адамга, кайсы бир аалымга акыйкатты жеткире турган болсо мына ошол акыйкатты жашыруу Алла Тааланын каргышына ошондой эле каргай тургандардын каргышына калары айкын экен. Ал эле эмес кээ бир хадистерде пайгамбарыбыз алейхи салам сүткорлук жеген адамдарды, пайыз жегендерди, мына ошону жедиргендерди, ошондой эле ошолордун эки күбөсүн өзүнүн каргышына алган.

Кээ бир адамдар сүткордук берген адамдар күнөөкөр болгону менен алган адам күнөөкөр болбойт экен дегендей туура эмес түшүнүктөр менен жүрүшөт. Алла Тааланын каргышына калуу бүтүндөй жамандыктардын жеткен чегине жетүү дегендик. Андай адамдар бул дүйнөдө эч кандай береке таппайт жана өмүр бою каргышка калып жүрө берет.

Күнөө кылган адам оомат келүүдөн, иши жүрүшүүдөн ошондой эле ийгиликке жетишүүдөн кур жалак калат. Эгерде бир адам күнөө иш кыла турган болсо мына ошол адамдын жолу ачылбайт, мына ушул адамдын иши жүрүшпөйт, мына ошол адам ийгиликке жетишпейт, дайыма кыйналып басып жүрө турган болот. Кээ бир адамдар келип, “молдоке дуба кылып бериңизчи жолум ачылбай жатат. Уулум үйлөнбөй жатат, кызым турмушка чыкпай жатат же соодам жүрбөй жатат” – деген өңдүү кайрылуулар менен кайрылышат, чындыгында алардын иштеринин алар ойлогондой болбой жатышы өзүлөрүнүн кылган күнөөлөрүнөн улам экенине маани беришпейт.

Алла Таалам Курани-Каримде Талак сүрөөсүнүн экинчи жана үчүнчү аяттарында: “Кимде-ким Алла Тааладан корко турган болсо, кимде-ким такыбалык кыла турган болсо Алла Таалам бул адамга махрач эшик ачып берет”- дейт. Эгерде окууда жүргөн болсок окуусу ийгиликтүү болуусу үчүн акылы жетпей же тажрыйбасы жетпей жаткан болсо, бирок ошол адам такыбалык кылып кудайдан корко турган болсо Кудайым ошол адамга эшик ачып багыт ачып берет. Эгерде кайсы бир адам соодага чыга турган болсо ошол сооданы кылууда жолу болбой жаткан болсо, бирок такыба боло турган болсо Алла Таалам ал адамга жол ачып берет. Кимде-ким перзенти жок болуп, перзенттүү болууну самап Алла Таалага жакын болуп такыба болсо анын да тилегин Жараткан орундатпай койбойт.

Деги эле эмнени каалап жатсак, кайсы иш болбосун Алла Таалага такыба кыла турган болсок анда ал күтпөгөн, болжобогон, эсептебеген жерден ошол тилектерибизди кабыл кылат, ошол адамга ырыскы, береке берет.

Такыбалык деген эмне? Такыбалык – Кудай буюргандай жашоо деген сөз. Эгерде Кудай Таалам кайсы бир нерседен тыйса андан тыйылып, Кудай Таалам кайсы бир нерсеге буйрук берсе мына ошону аткара турган болсок, мына ошол такыбалык.

Ал эми көр такыбалык деген дагы түшүнүк бар, ал болсо кээ бир адамдар же динди билбейт же башканы билбейт. Бирок ошол динди өзү каалагандай ойлоп түзүп алып ошону менен жашайт. Бул адамдар же Куранды же сүннөттү билбей өздөрүн кыйнап басып жүргөндөр. Бул болсо жогорудагы биз айткан такыбалыкка туура келбей турган маселе. Демек, такыбалык бул оомат келүүнүн жана ооматтуу болуунун, бардыгы жеңил болуунун, иши жүрүшүүнүн, жолу ачылуунун белгиси.

Ал эми күнөөкөр болуу, ак жолунан адашып кетүү, жаман нукка бурулуп кетүү бул адамдын жок болуп кетүүсүнө, жолу болбоосуна ошондой эле каргышка калуусуна түрткү болот.

Ал эми күүнөөлөрдүн жалган жашоодо бере турган терс таасирлеринин бири эгерде бир адам күнөө кыла турган болсо, дайыма күнөөлөрдөн чыкпай жүргөн болсо анда Алла Таалам ал адамдагы жакшылыктарды, ооматтарды кетирет. Ал жазаларды байлыкты алып коюу менен, ден соолукту алып коюу менен, жумушун, ошондой эле бак-таалайсыз кылуу менен ишке ашырат. Анын көчөдө калышы да мына ушул күнөөлөрдөн улам болуп калат.

Ушул боюнча бир окуя айтып берейин. Оштогу чайканалардын биринде бир мусапыр адам дайыма кайыр сурап же болбосо ошол чайканада тамактанып кеткендердин тамагынын артканын ичип, аларды аңдып күн кечирчү экен. Бирок кийин ал адам жөнүндө маалыматтар пайда боло баштайт. Көрсө ал кайырчы адам убагында бир үйдүн жалгыз эрке баласы болуп чоңойгон экен. Кийин акчанын көптүгүнө көөп, каалаганын уруп, каалаганын зордоп басып жүрүп, эгер арыздана тургандар болсо бир тоголок акчам менен баарын кыла алам деп эч кимди тоготпой жүргөн пенделердин бири болгон имиш. Бара-бара атасын уруп, аялын сабап ушу сыяктуу жаман бир мамилелерди кылат. Күндөрдүн бир күнүндө бул адамды психикалык жактан дарылоочу докдурлар келип алып кетип, бир топ убакыттан кийин келсе атасы кайтыш болуп, бала-бакырасынан дайын жок. Өзү ооруканадагы оорукчандар менен кошулуп жүрүп акыл-эсинен ажырап, жогоруда аткандай мусапыр кейпин кийип калганы айтылат.

Акчага көөп, арам ишке азгырылып кеткенден улам Кудай Таалам ал кишини бала-чакадан, байлыктан, ата-энеден, бакыттан, акыл-эстин баарынан ажыратып койду. Көптөгөн үй-бүлөлөр арак ичип, сойкулукка барып же жаман иштерди кылгандыктары үчүн өзүлөрүндө болгон бардык жакшылыктардан, оомматтардан кечип калышары баарыбызга белгилүү.

Бир убакта баары суктанган үй-бүлө кайсы бир убакта тамтыракайы чыгып калган учурлар кездешет. Демек, жанагыдай күнөө иштер адамдын башындагы бакыт кушун учуруп, анын башына балээлерди үйөрү болуп турган иш десек болот. Алла Тааланын элчиси Мухаммад алейхис салам айтат, адам өзүнө келе турчу ырыскыны өзүнүн кылган күнөөсү менен тосуп коёт, башкача айтканда адам күнөө кылуу менен ырыскыдан арамда калып, кур калат дейт. Демек, ырыскыңыздын азаюусу, ишиңиздин болбой жатышы сиздин кылган күнөөлөрдөн улам. Ошондой эле күнөө иш кылган, арак ичкен, сойкулук кылган, зынаакордук, паракордук кылган, сүткордук кылган, намаз окубаган, жоолук салынбаган, ушак айткан, жалган сүйлөгөн, орозо тутпаган, айтор, мусулманчылыктын жолунда жүрбөгөн адам илимдин нурунан жана билимдин нурунан кур жалак калат дейт. Ошондуктан Кудай Таалам жүрөгүбүзгө илимди, билимди ала турган нурду бере турган болсо, аны күнөө иштерибиз менен жууп салбашыбыз керек.

Демек, бир адам арамга түшүп кала турган болсо илимдин, билимдин нурун сезбей турган болуп калат жана ага нур дагы түшпөй турган болот. Кудум эле кумга жазган жазууну шамал өчүрүп кеткен сыңары алган билимибизди дагы күнөө иштерибиз жууп кетет. Күнөөлөр адамдын өмүрүнүн берекесин кетирет. Адамдын ырыскысынын берекесин кетирет, ошондой эле адамдын илиминин дагы ырыскысын кетирет. Кээ бир адамдар 8ге чыгат, кээ бир адамдар 80ге чыгат. Бирок ошол эле 8ге чыккан адам өмүрүндө эң чоң сооп иштерди жасап, ал эми 80ге чыккан адам 8 жаштагы балачалык жакшы амалдарды аткарбай коюусу ыктымал. Ошондуктан колубуздан келишинче мына ушул күнөөлөрдөн алыс болушубуз керек. Күнөө жүрөктү өлтүрөт. Демек, жашооңузда кайсы бир ишке көңүлүңүз толбой жаткан болсо өзүңүздү бир таразага салып, күзгүдөн карап көрүңүздөр, ошого карап оңолгонго аракет кылыңыздар.

Запись Күнөө кылуудан сактангыла! впервые появилась Formula.KG.

Аллах бейишти жаратып, аны Жабрайил периштеге барып, көрүп келүүсүн буюрат. Ал барып келген соң:”Өзүндүн атыңа ант! Бул жакты көргөндөр  киргенче чыдай алышпайт го” дейт.

Андан кийин Аллах бейишти кыйынчылыктар менен курчап коёт (б.а. такыбаалык, намаз, зекет, зикир, хадж ж.б.)

Аны көргөн Жабрайил периште: “Эми бул жакка эч ким кире албайт го деп корком” дейт.

Ошондой эле Аллах тозокту жаратып, аны Жабрайил периштеге барып, көрүп келүүсүн буюрат. Жабрейил периште келип: “Өзүндүн атыңа ант! Бул жакты көргөндөр, эч кимиси жоломок эмес” дейт.

Ошондо Аллах тозоктун тегерегин кооздук менен курчап коёт, (б.а. бул дүйнө жыргалчылыгы, бой көтөрүү, байлык топтоо, зынаакордук) кыскасы, акыретти унуттуруучулар менен курчап коёт.

Аны көргөн Жабрайил периште: “Эми бул жактан эч ким чыга албайт го деп корком” дейт.

Урматтуу мусулман бир тууган дегеним – “ошол” кооздукка кызыгып акыретти, эсеп берүүчү күндү унутпайлы. Аллахым баарыңыздарга жогорудагы кыйынчылыктарды жана ошого бекем болууңуздарды насип этсин. Оомиинь!

Пайгамбар алейхи салам айтты :

Бейишти кыйынчылыктар курчаган.
Тозокту жыргалчылыктар курчаган. (Сахих Муслим 2822)

Бейишке кирем деген адам жыргап напси каалаганын аткара бербейт. Ал дайым ар бир кылган ишин көзөмөлдөйт. Алла тыйгандан тыйылат буйругун аткарат.

Ал эми тозокко кирүүчү адам арам адал менен башы оорубайт.Бул дүйнөдо жыргап,ар бир напсисине тарткан ишти жасай берет.[1]

Запись Бейишти кыйынчылыктар, Тозокту жыргалчылыктар курчаган. впервые появилась Formula.KG.

1. Байлыкка болгон сүйүү:
Байлыктын өзү эмес, ага болгон сүйүүнүн таасири жүрөккө катуу таасир берет. Жүрөккө катуу таасир берген соң көрпенде айла жок артка кетенчиктейт. Акыретте жакшылык табуу үчүн байлыктын мааниси зор. Кайрымдуулук кылуу, дин жолундагы кызматтарга демөөрчүлүк кылуу сыяктуу алгы иш-аракеттерди жасоого болот. Бирок бул нерсени жасоого байлыкка болгон сүйүү тоскоол болот. Андыктан, адампенде дүнүйөкорлукту жүрөктөн чыгарышы зарыл!

2. Мансапкорлук:
Мансап жана бийлик – акыретте Алланын алдына жарык жүз менен барууга зор мүмкүнчүлүк болуп эсептелет. Анткени көптөгөн нерселер бийликке көз каранды. Бийлик менен Аллахтын Ак динин өнүктүрүп, эл-журтту ыйманга сугарып, калкка бейпил турмуш ыроологонго болот. Бирок буга мансапка болгон сүйүү тоскоол болот. Тескерисинче бийликтин кандуу камчысы менен динди тизгиндеп, элдин ырысыкысын талап-тоногонго да шарт түзүлөт. Коомчулукка ак кызмат өтөө үчүн бийликке отуруу башка нерсе, өз напсисинин каалоосун орундатуу үчүн мансапка баруу такыр башка нерсе.

3. Башка нерселерге болгон сүйүү:
Аллах Таалага болгон сүйүүдөн башка жүрөктү туткундап ала турган ышкы-каалоонун баарын жүрөктөн алыс тутуу абзел. (мис; үйдүн жасалгалуулугун сүйүү, унаа айдоону сүйүү, айбанаттарга кордук кылып, аларды уруштуруу, жарыштыруу, сүзүштүрүүнү сүйүү ж.б. пайдасыз сүйүүлөр)

4. Күнөө:
Адампенде жасаган ар бир күнөөсү үчүн Аллахга тообо кылып, кечирим тилеши керек. Азирети Пайгамбарыбыз мындай деген:

“Кимде-ким бир күнөө жасаган болсо, заматта жүрөгүндө кара чекит пайда болот. Эгер тооба кылса, ал чекит өчүрүлөт. Тескерисинче үзгүлтүксүз улантып кетсе, кара чекит чоңоюп олтуруп бүтүндөй жүрөктү каптап калат” (Ибн Маажа, Зухд, 29; Ах- мад бин Ханбал, Муснад, 2, 297).

Аталган 4 бөгөттү ашып өтүү үчүн 4 нерсени аткаруу керек:
1. Тамакты аз-аздан, адалынан жеш. Аллах Таала момун-мусулмандарга:

“Биз насип кылган адал ырыскылардан жегиле!” деп буюрат.

Азирети Пайгамбарыбыз өз хадисинде мындай деген: “Ашыкча жеп-ичип жүрөгүңөрдү жараксыз кылып албагыла!”

2. Уйкучулуктан арылуу:
Ашыкча тамактанган адам көп суу ичет да, көп уктайт. Ашкере уйкучу пенде кыяматта бушайман болот. Аллахтын сүйүктүү Элчиси (саллаллаху алейхи васаллам) өз хадисинде мындай деген:

“Аллах Таала ашыкча жеп-ичкен жана көп уктаган адамды сүйбөйт” (Имам Газали).

3. Көп сүйлөбөй, аз, бирок саз сүйлөө кажет: Пайгамбарыбыздан бир хадис:

“…Аллага жана акырет күнүнө ишенген адам же пайдалуу сөз сүйлөсүн, болбосо унчукпасын!” (Бухарий, Рикак, 23; Муслим, Иман, 74, 75, 77).

4. Жаман адамдан, жаман нерселерден оолак болуу: Пендезат алкаш досунун жанында көп жүрсө, ал дагы ашаткы, тамеки жыттанып, анын сөгүнгөнүнөн, ахлаксыздыгынан таасирленет. А эгер атыр саткан досу менен көп-көп жолугушуп турса, дайым жагымдуу жыттанып жүрөт. Ушунун сыңары адамдын жакшы же жаман болушуна чөйрө көп таасир берет. Сүйүктүү Пайгамбарыбыз (саллаллаху алейхи васаллам) бизге береги насаатын айткан:

“Адам досунун жашоо таризинен таасир алат. Андыктан ким менен достошконуңарга көңүл бургула!” (Абу Давуд, Адаб, 16; Тирмизий, Зухд, 45).

“Ак башат”

Запись Жүрөктү тазалагысы келген адамга төрт несе бөгөт болот впервые появилась Formula.KG.

Аллах Таалага шерик кошуу

Эгер кимдир-бирөө Аллахтан башка нерсеге сыйынса, сыйынууда Аллахка дагы бир нерсени ортомчу же шерик кылса, анда анын ибадаты кабыл кылынбайт. Ал ширк кылуучу болуп эсептелет. Ширк эки түрдүү болот: чоң ширк жана кичине ширк

Чоң ширк бул, ибадаттын кайсы түрү болбосун, аны Аллахка башка нерсени шерик кылуу менен же ортомчу аркылуу аткаруу. Мисалы: Аллахтан башкага дуба кылып жакшылык суроо, Аллахтан башкага мал союп курбандык кылуу, ар түрдүү жамандыктардан сактоону Аллахтан башкадан сурануу жана үмүт кылуу, Аллахтан гана болуучу жакшылыктарды Аллахтан башкадан сурануу жана үмүт кылуу, Аллахтан гана болуучу жамандыктарды башка нерселерден болот деп коркуу, Аллахка аткарылуучу ибадаттарды башка нерсени ортомчу кылуу менен аткаруу, Аллахка гана белгилүү болгон иштерди алдын ала айтуу жана ишенүү ж.б.у.с.

Кичине ширк – бул, далилдерде ширк деп айтылып, бирок чоң ширктин чегине жетпеген амалдар.

Кичине ширк эки түрдүү болот:

1. Ачык ширк бул, тил жана амал менен болот
2. Жашыруун ширк, бул жүрөктө болот.

Абу Бакр (Аллах андан ыраазы болсун) риваят кылган хадисте, Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун): “Силерге чоң күнөөлөрдү айтып берейинби?” деп, сурады сахабалардан.

-Ооба, айтып бериңиз, дешти алар.

-Аллахка шерик кылуу, ата-эненин каргышына калуу жана жалган күбөлүк берүү, деп жооп берди. (Бухарий, Муслим).

Кыйбат

Кыйбат бул, өзү жок жерде адамдын айыбын ачуу. Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам салаваты болсун) сахабаларынан: Кыйбат эмне экенин билесиңерби? деп сурады. Аллах жана Анын Элчиси билүүчү деп жооп беришти алар. Ошондо Пайгамбарыбыз (Ага Алланын салам салаваты болсун): (Кыйбат, бул) бир тууганына жакпаган айыбын ачуу – деди. Ал эми ошол айып чындап эле анда болсочу? деп сурашты сахабалар. Ошол өзүндө бар айыпты айтуу кыйбат, ал эми өзүндө жокту айтуу доомат болот деп жооп берди. (Муслим). Кыйбат кылуунун бул жашоого да акыретке да тийгизүүчү көптөгөн зыяндары бар. Мисалы: кыйбат кылуучулар өз бир тууганынын этин жегендей чоң күнөөкөр болушат. Аллах Таала Кураанда:

«Бирибириңерди кыйбат кылбагыла. Силердин бирөөңөр өз бир тууганынын этин жегенди жакшы көрөбү? Албетте, силер аны жактырбайсыңар» деп айткан. (Хужрат, 12-аят).

Ошондой эле башкаларды кыйбат кылып жүрүп өтүп кеткен адам, Кыяматта соопторунан да айрылып калуусу мүмкүн.

Бир жолу Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) сахабаларынан:

Куру кол калган адам деп кимди айтабыз? деп сурайт. Колунда буюму да, тыйыны да жок адамды айтабыз дешет алар. Куру кол калган адам ал менин үммөтүмдөн бир адам, Кыяматта окуган намазы, кармаган орозосу, берген зекети жана аткарган ажылыгы менен келет. Бирок, ал бирөөнү сөгүп койгон, бирөөнүн малын тартып алган, бирөөнүн абийирин ачкан, бирөөнү урган, бирөөнүн канын төккөн. Бул күнөөлөрү үчүн анын кылган жакшылыктары тигилерге алынып берилет. Эгер жакшылыктары жетишпей калса, тигилердин күнөөлөрү бул адамга алынып берилет жана тозокко ташталат дейт Аллахтын элчиси. (Муслим).

Ушак

Ушакчылык бул, адамдардын ортосундагы мамилесин бузуу үчүн биринин айтканын экинчисине жеткирүү. Ушак таратуу да кыйбат сыяктуу бул дүйнө жашоосуна көптөгөн зыяндарын тийгизет. Ошондой эле ушак таратуучу адам күнөөкөр болуп, Кыяматта азапка дуушар болот.

Ибн Аббас (Аллах андан ыразы болсун) айтат: Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) эки кабырдын жанынан өтүп баратып:

«Бул экөө (өздөрүнө чоң эместей көрүнгөн бирок) чоң күнөөлөр себептүү азапталып жатышат. Бири сийдигинен тазаланган эмес, экинчиси ушак таратып жүргөн» деп айтты. (Бухарий, Муслим).

Ал эми Абу Хурайра (Аллах андан ыраазы болсун) риваят кылган хадисте, Аллахтын элчиси (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун):

«Адамдардын арасында эки беттүүлөрдү көрөсүңөр. Бул дүйнөдө кимдин эки тили болсо, Аллах Таала Кыяматта ал адамга оттон болгон эки тилди берет» деп айткан. (Абу Дауд).

Жалган сүйлөө

Жалган сүйлөө дагы чоң күнөөлөрдүн бири болуп эсептелет. Ыймандуу адам эч качан жалган сүйлөбөстүгү тууралуу Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун):

«Мусулман адам жалган айтуу менен кыянат кылуудан башка күнөөлөрдү жасоосу мүмкүн» деп айткан.

Ошондой эле Жалган сүйлөөгөн адамда мунафыктын белгиси болорун айткан. Дагы бир хадисте:

«Чындыгында жалганчылык жамандыкка жетелейт, ал эми жамандык тозокко алып барат. Адам ар дайым жалган сүйлөй берсе, Аллахтын алдында жалганчы деп жазылып калат» деген (Бухарий, Муслим).

Уятсыз, жаман сөздөрдү сүйлөө

Уятсыз жаман сөздөрдү сүйлөө ыймандуу адамга тиешелүү сыпат эмес. Мусулман адам ар дайым жакшы гана сөздөрдү сүйлөөсү керек. Анткени, ал туура эмес сүйлөгөн бир сөзү үчүн азапка дуушар болуп калуусу мүмкүн.

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун):

«Чындыгында, пенде Аллахтын каарын келтире турган, (бирок) өзү ага маани бербеген бир сөздү айтып, ошол себептүү Аллах аны тозокко ыргытат» деген. (Бухарий).

Ыймандуу адам убактысын пайдасыз өткөрүүдөн сактануусу зарыл. Анткени, убакыт да биз үчүн берилген нээмат. Убакытты пайдасыз сөздөрдү сүйлөө менен өткөрүү, эртедир-кечтир өкүнүүгө алып келет.

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) бир хадисинде:

«Аллахты зикир кылуу жана Пайгамбарга салават айтуудан башка сөздөр жүрөктү катырып коёт. Ал эми жүрөгү катуу адамдар Аллахтан алыс болушат» -деп айткан. (Муслим).

Уурулук

Башка бирөөнүн мүлкүн уурдоо чоң күнөөлөрдүн бири. Уурулук жолу менен табылган тамак арам болот. Башка бирөөнү сыздатып, зыян жеткиргендиги үчүн, уурунун тапканында эч качан береке болбойт. Уурулук, эл арасында тынчтыкты жоготот. Адамдардын жашоосунда кооптонууну пайда кылат.

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) бир хадисинде: «Ууру, уурулук кылган мезгилде ыймандуу болбойт» деп айткан. Демек, уурулук кылуу мусулман адамга тиешелүү сыпат эмес.

 Каракчылык

Каракчылык кылуу да уурулук сыяктуу эле чоң күнөө. Ууру ээсине көрсөтпөй алса, каракчылар коркутуп, күч менен карактап алат. Айрыкча, сапарда бара жаткан мусапыр адамдардын жолун тосуп, мал-мүлкүн тартып алган каракчылар катуу азапка дуушар болушат.

Аллах Таала айткан:

«Чындыгында, Аллах жана Анын элчисине каршы согушкандардын, жер бетинде бузукулук иштерди жасап жүргөндөрдүн (каракчылардын) жазасы алар өлтүрүлөт, асылат, же колу буттары кайчылаш кесилет, же мекенинен куулуп чыгарылат. Бул алардын бул дүйнөдөгү жазасы, ал эми Акыретте катуу азап (бар). Бирок силердин күчүңөр жетүүдөн мурда тооба кылгандарына (андай жаза жок). Билгиле! Чындыгында, Аллах Кечиримдүү, Мээримдүү». (Маида, 33-34-аяттар).

Таразадан алдоо

Таразадан алдоо чоң күнөө. Адамдардын акчасын алып, бирок ага ылайыктуу тартпастан кем тартуу менен адамдарды алдоо арам. Таразадан алдап алган ар бир грамм ал үчүн арам болот. Таразадан алдоо аркылуу пайда таап жаткандай сезилгени менен, алардын тапканында эч качан береке болбойт. Бирөөнүн акысы бирөөгө аш болбойт. Алар эртедир-кечтир зыянга дуушар болушат.

Аллах Таала айткан:

«Чен–өлчөмдү жана таразаны туура аткаргыла. Биз адамга ал аткара албаган амалды жүктөбөйбүз». (Аньаам, 52-аят).

Дагы бир аятта, Аллах Таала минтип айткан:

«Таразадан алдочуларга азап болсун. Алар адамдардан өлчөп алышканда толук алышат да, башкаларга тартып–өлчөп беришкенде кемитип беришет. Алар (Кыяматта) тирилээринин анык экенин сезип билишпейби». (Мутаффифун, 1-2аяттар).

Аллахтын элчиси (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун):

«Кайсы бир коомдо таразадан алдоо көбөйсө, Аллах ал коомдун түшүмүн кургакчылык аркылуу берекесиз кылып коёт» деген. (Ибн Мажа).

Пара алуу

Пара алуу чоң күнөө. Пара алуучу гана эмес, пара берүүчү да күнөөкөр болот. Пара алуу көбөйгөн жерде, адамдардын акысы өзүнө берилбей калат. Адилетсиздик күч алат. Кызматка татыктуу адамдар келбей калат. Натыйжада, ал жерде экономикалык, социалдык көйгөйлөр пайда болот. Пара үчүн алган ар бир тыйын арам болуп эсептелет. Пара алуучу да, берүүчү да азапка дуушар болот.

Аллах Таала айткан:

«Ортоңордогу мал–мүлктү, байлыкты өз ара арам жолдор менен жебегиле». (Бакара, 188-аят).

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун) айткан:

“Пара алуучу да, пара берүүчү да тозокто“. (Абу Дауд).

Жетимдин акысын жеш

Жетим балагат жашына жете элек, атасынан ажырап калган бала, же кыз. Жетимге тиешелүү болгон мал-мүлктү алып алуу чоң күнөө. Анткени, аны бага турган атасы жок. Анын, өзүнө тиешелүү мал-мүлккө ээлик кылууга күчү жетпейт. Бой жетип чоңойгондо ошол мүлкү менен жашоосун улап кетүүсү керек. Ошондуктан жетимдин малын жегенге катуу тыюу салынган.

Аллах Таала айткан:

«Албетте, жетимдин мал–мүлкүн адилетсиздик менен жегендер өз курсактарына отту жешет жана тозоктун отунда азапталат». (Ниса, 10-аят).

Кумар ойноо

 Кумар оюндарынын бардык түрү арам. Кумар оюндарынан утуп алган акчанын ар бир тыйыны арам болуп эсептелет. Кумар ойноочулар убакыттарын бекер кетиргени үчүн да күнөөкөр болушат. Кумар адамдардын ортосунда душмандыкты пайда кылат. Анын айынан адамдар бири-бирин өлтүргөнгө чейин барышат.

Аллах Таала айткан:

«Чындыгында, шайтан аракта, кумарда араңарга душмандык жана кек салып, Аллахты эстөөдөн жана намаздан тосууну каалайт». (Мааида, 90-аят).

Ошондой эле:

«Оо, ыймандуулар! Арак, кумар, (сыйынуу үчүн) орнотулган таштар жана жаанын огу менен төлгө тартуу шайтандын ыплас иштеринен. Алардан алыс болгула! Мүмкүн ийгиликке жетээрсиңер» деп айткан. (Мааида, 90-аят).

Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын саламсалаваты болсун):

«Албетте, Аллахтын малын акысыз жегендерге Кыяматта Тозок болот» деген. (Бухарий).

Дагы бир хадисте, Пайгамбарыбыз (Ага Аллахтын салам-салаваты болсун):

«Ким нарда ойносо ал Аллахка жана Анын элчисине күнөөкөр болот» деп айткан. (Ибн Мажа).

“Бейиш” 

Запись ЧОҢ КҮНӨӨЛӨР впервые появилась Formula.KG.

Жумушсуз калган Мухаметзяновдордун үй-бүлөсү “Бинго-шоу” лотереясынан миллион доллар утуп алган.

2001-жылы Уфа шаарында жумушсуз калган Мухаметзяновдордун үй-бүлөсү “Бинго-шоу” лотереясынан миллион доллар утуп алган. Бул утуштан кийин үй-бүлө көзү ачылбай арак иче берип, эми каражаттан эч нерсе калган эмес.

“Миллион доллар эски курс менен алганда 28 миллион россия рубли болчу”,-деп жазат бул тууралуу “Комсомольская правда”.

Акчалуу болгондон кийин жубайлар шаардын борборунан турак үй, анан эки уулуна деп эки квартира, Россиялык өндүрүштөн чыккан эки унаа алышкан.

Акчаны оңго солго чачышып, алгачкы кездерде акча сурап келгендердин эч кимисинен аябай карызга беришкен, көп сандаган туугандарына жана досторуна гараж, унаа жана башка арзан эмес буюмдарды алып беришкен.

Үйдүн кожойкеси Надежда Мухаметзянова бир нече жыл мурда көз жумган. Учурда жесир калган Рустем Мухаметзянов эки чоң уулу менен бир чакан үйдө, арзыбаган пенсия алып жашап жатат.

Бул байлыктан болгону эки уулуна сатып берген эки квартира калган экен, аларды азыр ижарга берген үй-бүлөдөгү үч эркек эч жерге иштебей арак ичип жатышканын кошуналары тастыкташкан.

URL: http://ift.tt/2386q0D